Poelepoelie, kom dan vliegtuig, kom dan!
Cargocult (Engels: transportgoederen-cultus):
- letterlijk: de verzamelnaam voor diverse religieuze bewegingen die vanaf het einde van de negentiende eeuw ontstonden in Melanesië.
- metaforisch: het nabootsen van handelingen en omstandigheden die eerder een goed resultaat hadden, zonder een goed inzicht in de logische samenhang tussen gevolg en de omstandigheden / oorzaken die daarvoor nodig waren.
Veel cargocultussen zijn ontstaan rond de tweede wereldoorlog in Nieuw Guinea toen Japanse of Amerikaanse troepen landden op eilanden die weinig contact hadden met de buitenwereld. Militairen kapten bossen om landingsbanen aan te leggen waarop vliegtuigen konden landen die vracht (cargo) afleverden. Voor veel eilandbewoners was het een raadsel waar de vliegtuigen en schepen vandaan kwamen. Na het vertrek van de militairen probeerden de eilandbewoners opnieuw cargo te laten landen door bossen te kappen of houten landingstorens te bouwen, zonder zich te realiseren waarom vliegtuigen landden. Ze creëerden een noodzakelijke omstandigheid voor het landen van vliegtuigen – een landingsbaan – maar dat is niet voldoende. Want een vliegtuig moet natuurlijk door een piloot naar het eiland gevlogen worden. Ze schiepen een noodzakelijke voorwaarde, maar niet een voldoende voorwaarde.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bereikten de cargocults hun hoogtepunt, met name op het eiland Tanna waar regelmatig goederen werden afgeleverd op een Amerikaanse vliegbasis. Met eenvoudige materialen als hout en riet bouwden de eilandbewoners er een compleet vliegveld na, inclusief verkeerstoren met antennes, radio’s en koptelefoons. Ze hoopten de voorouders daarmee te overreden hun lading bij hen te droppen; van de techniek die achter de nagebouwde installaties schuilging hadden ze echter geen besef.
Zie ook:
- Cargo Cult Programming: “Cargo cult programming is a style of computer programming that is characterized by the ritual inclusion of code or program structures that serve no real purpose.”
Zie verder: prograbeur. - Cargo Cult Science: The term cargo cult science was first used by the physicist Richard Feynman during his commencement address at the California Institute of Technology, United States, in 1974, to negatively characterize research in the soft sciences (psychology and psychiatry in particular) – arguing that they have the semblance of being scientific, but are missing “a kind of scientific integrity, a principle of scientific thought that corresponds to a kind of utter honesty”.